قلعه یزدگرد کرمانشاه یکی از بازماندههای شکوه ایران باستان است که همچنان اسرار بسیاری در دل خود دارد. قلعه یک نقطه مشخص ندارد بلکه دارای مساحتی حدود 40 کیلومتر میباشد. یک سمت آن از شهرستان دالاهو آغاز شده و سمت دیگر آن به جلگه ذهاب ختم میشود.
مشاهدات باستانشناختی روی قلعه در دو مرحله در زمانهای متفاوت انجام شد. بر طبق یکی از این تحقیقها قدمت قلعه به زمان ساسانیان بازمیگردد. اما تحقیقات گستردهتر آثار و نشانههایی از دوره اشکانی یافت. در نتیجه بیشبینیها بر این قرار گرفت که پایههای ساخت قلعه یزدگرد در زمان اشکانی ریخته شده و در دوره ساسانی اتمام یافته است. اینکه چرا نام یزدگرد را یدک میکشد بازمیگردد به افسانههایی از پناه آوردن یزدگرد، آخرین پادشاه ساسانی و دخترش به این قلعه پس از حمله اعراب به ایران و افسانههای دیگری که باید به دنبال ریشه تاریخی آن گشت.
تصور نکنید که بازدید از قلعه کار سادهای است. همانطور که گفته شد مساحت قلعه بسیار زیاد میباشد و گردشگران معمولاً تنها بخشهای راحتتر آن که در شهرستان دالاهو قابل دسترسیاند را مورد تماشا قرار میدهند. حال آنکه بخش زیادی از قلعه در ارتفاعات قرار دارد.
در قلعه یزدگرد بخشهایی مثل دیوارگچ، آشپزخانه، دروازه، جای دار، تپهرش، قلعه یزدگرد، گچگنبد، قلعهداور، نگارهخانه و آسیاب از هم تفکیک شدهاند که هر یک کارایی خاصی در زمان خود داشتهاند. گچگنبد از مهمترین این بناهاست که در روستای زرده کرمانشاه میتوانید از آن بازدید کنید.