کیش

مرتفع‌ترین نقطه جزیره حدود 35 متر از سطح دریا بالاتر است و رود دائمی در آن جریان ندارد اما در عوض تعداد زیادی منابع آب شیرین زیرزمینی دارد. کیش از شمال به هرمزگان، از شرق به تنگه هرمز، از جنوب به امارات متحده عربی و از غرب به عربستان و بحرین، منتهی می‌شود.
آب‌و‌هوای کیش گرم و مرطوب است و میانگین دمای سالانه به 26.6 درجه سانتی‌گراد می‌رسد. توده‌های هوایی که از شمال‌غربی و جنوب می‌آیند، باعث شده‌اند که کیش جزیره‌ای خشک و کم‌باران باشد و بارندگیش به صورت رگبارهای پراکنده و در زمستان اتفاق بیفتد.
مردم کیش دارای فرهنگی کهن هستند. بومیان کیش از نژادهای دراویدی، نوردیک، سامی و سیاه‌پوست هستند. مردان بومی غالباً دشداشه و عرقچین و زنان روبنده و شال عربی می‌پوشند و به زبان‌های فارسی و عربی تکلم می‌کنند. نام پیشین کیش، قیس بوده است و نام کنونی تغییر شکل یافته این کلمه است. گفتنی‌ست که برای وجه تسمیه کلمه کیش چندین گمان وجود دارد. اول آنکه می‌گویند از بلندی‌های اطراف هرمز، این جزیره مانند ترکش یا کیش به نظر می‌آید. مردم بومی به کانال‌های قنات نیز کیش می‌گویند که البته یکی از انحصارات کیش اینست که تنها جزیره دارای آب شیرین زیرزمینی در خلیج فارس است.

پیشینه کیش طولانی و جالب توجه است. از آثاری که از پیش از اسلام بر جای مانده بر می‌آید که کیش برای حکومت‌های هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. از کیش در آثار کسانی مانند ابن خردادبه، یاقوت حموی و ابن بطوطه به نیکی و بزرگی یاد شده است. اقتصاد کیش در طول تاریخ با صید مروارید، بازرگانی و ماهیگیری، بسیار پررونق بوده است. پس از اسلام کیش به دست خلفای اموی می‌افتد تا اینکه مردی از اهالی ری خروج کرده و بحرین و جزایر خلیج، از جمله کیش را تسخیر می‌کند. در دوران حکومت آل بویه، کیش به ایران بازگشت و در دوره‌های بعدی این وضع ادامه یافت. در دوره سلجوقیان، خاندانی به نام قیاصره که نسبشان به مردی به نام قیس می‌رسید که از بندر سیراف به کیش آمده بود، حکومت این جزیره را در دست گرفتند. آخرین حاکم این خاندان به دست حاکم جزیره هرمود و به امر اتابک ابوبکر، در سال 626 به قتل رسید و دوران حکمرانی ایشان به سر آمد. در ابتدای دوره صفوی، این جزیره نیز به چنگ پرتغالی‌ها افتاد که با رشادت امامقلی‌خان، سپهسالار شاه عباس و سپاهیان ایران، بیگانگان از خلیج فارس، از جمله کیش، بیرون رانده شدند. وضع این جزیره تا سال 1349 که هیئتی ایرانی-آمریکایی از کیش دیدن کردند و پتانسیل فراوانش را دریافتند، به همان منوال باقی بود. پس از آن محمدرضا شاه با اختصاص بودجه دولتی، اقدام به گسترش زیرساخت‌هایی چون فرودگاه، هتل‌های متعدد، نمایشگاه‌ بین‌المللی، کازینو، اقامتگاه سلطنتی، تفریحات مدرن و ... کرد و پایه‌گذار معرفی کیش به عنوان یک مرکز توریستی فوق‌العاده در خلیج فارس شد. این در حالی بود که شهرهایی مثل دبی هنوز پا به عرصه گسترش توریسم نگذاشته بودند. پس از آن و در سال 1361، کیش به عنوان نخستین منطقه آزاد تجاری ایران برگزیده شد.
آثار به جا مانده تمدنی و تاریخی از این پیشینه در کیش بسیار مورد توجه قرار گرفته است و به عنوان دیدنی‌های گردشگری مورد بازدید علاقمندان قرار می‌گیرد. این جزیره به سبب موقعیت خود از دیرباز در ارتباط بازرگانی با هند، چین، اروپا و شمال آفریقا بوده است و آثاری چون سکه‌ها و ظروف مختلف از این کشورها نیز در کیش یافت شده است. بعضی از این دیدنی‌های کهن به این شرح است: شهر تاریخی حریره در سواحل شمالی با بناهای فراوانی که اکنون کارایی آنها کشف شده است، نشان‌هایی از دوره عظمت قیاصره در خود دارد. حتی می‌گویند نام این شهر از نام ملکه یکی از شاهان این سلسله محلی برگرفته شده است. خانه اعیانی، مجموعه تودرتوی قنات که کارگاه صنعتی صید مروارید نیز بوده است، مجموعه حمام که در دوره ایلخانی-تیموری ساخته شده و ... اینک تا حدودی بازسازی شده‌اند و برای بازدید گردشگران آماده‌اند. شهر زیرزمینی کاریز یا همان شاخه‌های قنات شهر با 2500 قدمت و 10000 مترمربع وسعت، امروزه به یکی از دیدنی‌های تاریخی-طبیعی-تفریحی کیش تبدیل شده است. این شهر در عمق 16 متری زمین قرار دارد و بر سقفش مرجان‌ها و صدف‌هایی با قدمتی بیش از 500 میلیون سال نقش بسته‌اند که در جهان تک است. در اطراف این شهر طبیعی-تاریخی، امکانات تفریحی چون موزه و سالن آمفی‌تئاتر، رستوران، غرفه‌های صنایع دستی و ... نیز ساخته شده‌اند. کشتی یونانی که به نماد جزیره کیش تبدیل شده است، بیش از 100 سال پیش در کنار سواحل کیش به گل نشست و از آن هنگام، زینت‌بخش غروب‌های جزیره است. درختان لور کهنسال جزیره نیز بخش دیگر زیبایی‌های تاریخی-طبیعی این جزیره هستند. غیر از اینها خانه مردم‌شناسی بومیان کیش با جلوه‌هایی از زندگی مردم جزیره از دیرباز تا کنون، جذابیت خاص خود را دارد. همچنین آب‌انبار دوقلوی کیش با معماری زیبا و نورپردازیش حتی در شب نیز دیدنی‌ست.

اما بخش دیگری از فرهنگ جزیره در جلوه‌های دیگر زندگی مردمانش رخ می‌نماید. برای مثال در ساز محلی پرطرفدار آن که نوعی طبل مخصوص است و همچنین غذاهای محلی کیش چون مرگوگ، سمک مشوی، قلیه، مضروبه، هریسه، مچبوس و ... که در طبخ بیشترشان از ماهی استفاده می‌شود. سوغات کیش بخش دیگری است که می‌توان فرهنگ جزیره را در آنها جستجو کرد. انوع ماهی و میگو، شکلات و قهوه، ادویه و عسل، صنایع دستی، پوشاک و ... به علاوه بسیار چیزهایی که در بازارهای مدرن می‌توانید تهیه کنید، ارمغان‌های کیش هستند.
زیبایی‌های طبیعت کیش از مهمترین جاذبه‌های این جزیره است. مادر طبیعت نقشی زیبا بر بوم این جزیره به یادگار گذاشته است. سواحل مرجانی و زیبای کیش علاوه بر زیبایی طبیعی خود، با ساخته شدن اسکله‌هایی که تا مسیری قابل توجه در دل دریا پیش می‌روند، تجربه دیدن ماهی‌ها را برای چشمان مشتاق گردشگران فراهم می‌کنند. منطقه جنگلی کیش با 600 هکتار وسعت، روستای باغو با خاک حاصلخیز و جلوه سبزش و ... جلوه‌های طبیعت هستند. آکواریوم‌هایی که دیدن دنیای زیر آب را ممکن می‌سازند، نمایشگاه خزندگان، مجموعه موجودات تاکسیدرمی شده، بوستان آهوان که در واقع باغ‌وحش و شهربازی است، بوستانی که حول درخت لور کهنسال کیش بنا شده است، بوستان دانشوران، باغ پرندگان کیش با بیش از 50 گونه مختلف، دلفیناریوم کیش که علاوه بر دلفین‌های بامزه، چندین پستاندار دریایی دیگر را در خود جای داده است، پارک ساحلی سیمرغ با امکانات رفاهی-تفریحی گسترده‌اش، پارک ساحلی مرد ماهیگیر که با مجسمه زیبایش قابل شناسایی‌ست، مسیر دوچرخه‌سواری ساحلی و ... بخشی دیگر از طبیعت-پارک‌های این جزیره دوست‌داشتنی هستند.
جذابیت‌های مدرن کیش اما یکی از چیزهاییست که اکثر مسافران برای آنها جایی در برنامه سفرشان باز کرده‌اند. از گشت دور جزیره تا شرکت در کنسرت‌های خوانندگان مختلف، از سفر با کشتی‌های آکواریومی و حس دریا در یک قدمی تا گذراندن شبی در کشتی‌ها تفریحی مدرن، از غواصی در کنار ماهی‌ها و تپه‎های مرجانی تا ورزش‌های آبی جذابی چون چتر پاراسل، جت اسکی، بنانا، شاتل و ...، از امکانات تفریحی-رفاهی اسکله تفریحی کیش تا شگفتی‌های ریز و درشت مجموعه آوای خلیج فارس، از فیلم دیدن در سینماهای کیش تا شرکت در برنامه‌های ورزشی مختلف، از نمایشگاه‌های فصلی تا خرید کردن با تخفیف‌های ویژه، همه و همه باعث شده‌اند که گردشگران در کیش نه تنها حوصله‌شان سر نرود بلکه برای دیدن زیبایی‌ها و تجربه کردن تمام این تفریحات هیجان‌انگیز، وقت و پول کم بیاورند.

اما بهتر است کمی نیز راجع به راه‌های رسیدن به کیش صحبت کنیم. هواپیما یکی از معمول‌ترین راه‌هاست که با فرود در فرودگاه جزیره شما را به این بهشت زیبا می‌رساند. راه دیگر از طریق کشتی‌هاییست که هر روزه مسافران را به جزیره می‌رسانند. اگر با ماشین شخصی بخواهید بیایید نیز می‌توانید از لنج‌های مخصوص استفاده کنید. حمل‌ونقل در کیش بیشتر با تاکسی، اتوبوس‌های شهری و اتومبیل‌های کرایه‌ای انجام می‌شود و شما می‌توانید بنا بر میلتان یکی از اینها را انتخاب کنید.
کیش یکی از رکوردداران اقامتگاه در ایران است. این جزیره با داشتن بیش از 58 هتل و مجتمع اقامتی و 8500 تخت، پذیرای هزاران مسافری است که هر ساله از این مروارید قیمتی خلیج فارس دیدن می‌کنند. هتل‌های بی‌نظیری چون هتل داریوش با معماری شگفت‌انگیز و امکانات عالیش، هتل ترنج و تجربه اقامت در دل دریا با امکاناتی بی‌نظیر، هتل کوروش، هتل ویدا، هتل بین‌المللی کیش و ... که از هتل‌های پنج ستاره جزیره‌اند، هتل‌های چهار ستاره‌ای چون سورینت مریم، گامبرون، هتل ارم، هتل لیلیوم و ...، هتل‌های سه‌ستاره‌ای چون هتل پارسیان، هتل سیمرغ، هتل شایلی و ... و همچنین هتل‌های دو ستاره‌‌ای مانند هتل شباویز، هتل ستاره، هتل خاتم و ... هر یک می‌توانند بنا بر میل شما، محل اقامتی عالی و به یاد ماندنی باشند.

رستوران‌های کیش نیز یکی از جذابیت‌های انکارناشدنی این جزیره هستند. رستوران میرمهنا در جوار دریا با غذاهای متنوع ایرانی، دریایی، فرنگی و ...، رستوران کوه نور با فضای فوق‌العاده‌اش، رستوران شیک و مجلل رویال استار با منویی ایرانی-اروپایی، رستوران جذاب توتی فروتی در مجاورت دریا و اسکله تفریحی، رستوران بزرگ فودلند با سه سالن متفاوت و بیش از 100 نوع غذا و ... برخی از رستوران‌های کیش‌اند که طعم دلپذیر غذاهایشان تا مدتها زیر دندانتان باقی خواهد ماند.
و اما خرید؛ چیزی که اکثر مسافران کیش وقت مبسوطی را به آن اختصاص می‌دهند. البته اینکه کیش منطقه آزاد تجاری است، در این مسئله بی‌تاثیر نیست. مراکز خرید بزرگ و مدرنی چون مرکز خرید دامون، سارینا 1، پردیس 1 و 2، زیتون، مروارید، مریم، مرجان، پانیذ، ونوس و ... برای خریدهای مدرن و البته تفریح و غذا خوردن می‌توانند انتخاب‌های خوبی باشند. بازار صفین که سبکی سنتی و معماری عربی دارد نیز برای خرید و گشت‌وگذار پیشنهاد می‌شود و البته اگر دنبال جایی هستید که همه چیز داشته باشد، بازار بزرگ پارس خلیج را امتحان کنید.
در پایان بهتر است چند بیمارستان و مرکز بهداشتی را نیز از نظر بگذرانیم. بیمارستان کیش، بیمارستان شهید ستاری، کلینیک مهر کیش و مرکز بهداشت بوعلی از جاهایی هستند که می‌توانید در صورت نیاز به آنها مراجعه کنید.
سفرتان به کیش، قطعاً با راهنمایی‌های همه جانبه گشتوک عالی و به یادماندنی خواهد شد. سفر به خیر!